Γράφει η Μυρτώ Χαμπάκη, Partner, Advisory Services Experto Crede Consultants
Πολλές φωνές στο χώρο της τεχνολογίας αποκαλούν την αναδυόμενη τεχνολογία του Blockchain «την μεγαλύτερη τεχνολογική επανάσταση μετά την έλευση του διαδικτύου». Το 2009, το Blockchain απετέλεσε την «ραχοκοκαλιά» του Bitcoin έχοντας ως βασικό αντικείμενο την εκτέλεση των συναλλαγών του ψηφιακού νομίσματος. Αρχικά το blockchain αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό. Με την πάροδο των ετών όμως, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τράπεζες αλλά και VC’s άρχισαν να δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για αυτή τη συγκεκριμένη τεχνολογία, οδηγώντας σε μια ραγδαία αύξηση σε επενδύσεις σε start-up εταιρίες που έχουν ως βάση το blockchain. Έτσι ο επενδυτικός κόσμος παρακολούθησε με δέος την ξέφρενη πορεία του Bitcoin – που η σημερινή του αξία ξεπερνά τις 61,000 δολάρια – όπου παράλληλα με την ανάπτυξη και των άλλων κρυπτονομισμάτων, δημιούργησε μια αγορά που με σημερινά δεδομένα ξεπερνά το ένα τρις δολάρια.
Τι είναι όμως το blockchain και τι εξυπηρετεί; Η οικονομία λειτουργεί βασιζόμενη στην έννοια της «εμπιστοσύνης». Η εμπιστοσύνη μεταξύ των συναλλασσόμενων μπορεί να επιτευχθεί με διάφορες μορφές προκειμένου να εκτελεστεί μια συναλλαγή. Στην μέχρι τώρα διασφάλιση των συναλλαγών η εμπιστοσύνη διασφαλίζεται είτε απευθείας μέσω των συναλλασσόμενων με τη χρήση αμοιβαίως αποδεκτών συμβάσεων. Κατά την εκτέλεση της πλειονότητας των συναλλαγών επικρατεί το μοντέλο Λεβιάθαν, δηλαδή η εμπιστοσύνη στις συναλλαγές διασφαλίζεται κυρίως μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή μέσω «έμμεσης εμπιστοσύνης» με την μεσολάβηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όπως π.χ. με την χρήση πιστωτικών καρτών, paypal κλπ.
Το Blockchain μετατοπίζει την συναλλακτική εμπιστοσύνη από ανθρώπους και ιδρύματα σε συναλλακτική εμπιστοσύνη στην τεχνολογία. Πως επιτυγχάνεται αυτό; Το blockchain είναι μια σειρά καταχωρίσεων που αφορούν συναλλαγές, σε ένα δημόσιο καθολικό (ledger). Κάθε καινούρια ομάδα καταχωρήσεων που ονομάζεται «block», συνδέεται με τα προηγούμενα, δημιουργώντας μία αλυσίδα κρυπτογραφημένων καταχωρίσεων, δηλαδή ένα «blockchain». Τα blocks αυτά συνδέονται μονοσήμαντα μεταξύ τους και προκύπτουν μέσα από μια διαδικασία που ονομάζεται «proof of work». Κατ’ αυτό τον τρόπο, το blockchain λειτουργεί ως ένα αποκεντρωμένο (decentralized) καθολικό συναλλαγών, το οποίο είναι κοινό για όλους εμπλέκονται και συναλλάσσονται σε αυτό. Όλοι οι συναλλασσόμενοι αποθηκεύουν ένα αντίγραφο του, γεγονός που διασφαλίζει την ασφάλεια και η διαφάνεια των συναλλαγών. Κανένας δεν μπορεί να το τροποποιήσει και κανένας δεν μπορεί να «χακάρει» ταυτόχρονα το καθολικό σε εκατομμύρια blockchains διασκορπούμενα σε εκατομμύρια χρήστες.
Η επανάσταση που επιφέρει το blockchain εγγυάται στο γεγονός ότι πλέον δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός «εμπιστευματοδόχου», δηλαδή ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος που θα τηρεί και θα διαβεβαιώνει την ορθότητα των συναλλαγών αλλά η εμπιστοσύνη στις συναλλαγές βασίζεται πάνω σε αλγοριθμική επιβεβαίωση.
Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που επιφέρει η τεχνολογία blockchain στην οικονομία είναι τεράστιες. Αλλά ας την τοποθετήσουμε για λίγο στην ιδιωτική ασφάλιση. Την τελευταία πενταετία οι παγκόσμιοι ασφαλιστικοί κολοσσοί έχουν εμπλακεί σε αυτή την κούρσα τεχνολογίας με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της Munich Re που αποτελεί ιδρυτικό μέλος της πρωτοβουλίας Blockchain Insurance Industry(B3i). Το B3i αποτελείται από μια ομάδα 15 εταιριών-μελών (Achmea, Aegon, Ageas, Allianz, Generali, Hannover Re, Liberty Mutual, Munich Re, RGA, SCOR, Sompo Japan Nipponkoa Insurance, Swiss Re, Tokio Marine Holdings, XL Catlin and Zurich Insurance Group) με βασικό στόχο την εξερεύνηση της εφαρμογής της τεχνολογίας blockchain στην ασφάλιση. Η αρχική εστίαση του B3i ήταν στις ασφαλίσεις Περιουσίας και Ατυχημάτων (P&C) αλλά και στην κάλυψη του excess of loss σε ασφαλίσεις που αφορούν σε φυσικές καταστροφές. Σε πρώτο στάδιο οι έρευνες του B3i επικεντρώθηκαν στη βελτιστοποίηση και τον εξορθολογισμό των διαδικασιών που αφορούν στην τακτοποίηση αξιώσεων (claims). Η πρωτοβουλία B3i ήταν τόσο επιτυχημένη που το B3i μετατράπηκε σε μια ξεχωριστή οντότητα γνωστή ως Κοινοπραξία B3i. Η χρήση του blockchain όμως δεν περιορίζεται στις ασφαλίσεις περιουσίας εάν συνδυαστεί και με τη χρήση άλλων τεχνολογικών εργαλείων, όπως ένα Smart Contract.
Η χρήση των γνωστών πια Smart Contracts αποτελεί το εργαλείο που ενδυναμώνει και διευκολύνει ακόμα περισσότερο την χρήση του blockchain στην ασφάλιση. Ένα Smart Contract αποτελεί μια ψηφιακά υπογεγραμμένη, υπολογιστική συμφωνία μεταξύ δύο ή περισσότερων μερών. Ένα εικονικό (virtual) τρίτο μέρος – ένα λογισμικό δηλαδή – μπορεί να εκτελέσει και να «τακτοποιήσει» αυτόματα όρους που εμπεριέχονται σε ένα Smart Contract. Το έξυπνο συμβόλαιο επιτρέπει την κοινή χρήση πληροφοριών μεταξύ πελάτη, εταιρίας αλλά και τρίτων μερών του συγκεκριμένου «οικοσυστήματος» και μπορεί να προχωρήσει στον αυτόματο διακανονισμό ζημιών με ασφαλή τρόπο. Με την χρήση της λογικής If / Then ένα smart contract μπορεί να εκτελείται αυτόματα και να αποζημιώνει χωρίς ανθρώπινη αλληλεπίδραση, καθώς οι πληροφορίες που το απαρτίζουν είναι ασφαλείς και αυτοματοποιημένες και υποστηρίζονται μέσω συγκεκριμένων οικοσυστημάτων που λειτουργούν με blockchain τεχνολογία.
Εάν η τεχνολογία blockchain αποδειχθεί βιώσιμο εργαλείο στην πράξη για την ιδιωτική ασφάλιση, θα μπορούσε να μετατρέψει ολοκληρωτικά τον ασφαλιστικό κλάδο έτσι όπως τον γνωρίζουμε σήμερα.
Αναδημοσίευση από το Περιοδικό “The Insurer” Τεύχος Μαΐου 2021
