Του Λεωνίδα Φούκα, Ανεξάρτητος Ασφαλιστικός Πράκτορας, Απόφοιτος Τμήματος Στατιστικής & Ασφαλιστικής Επιστήμης Παν/μίου Πειραιά
Μία συχνή ανησυχία των ασφαλισμένων ή όσων σκέφτονται να ασφαλιστούν, ειδικά με συμβόλαιο του κλάδου ζωής (συνταξιοδοτικό, νοσοκομειακό, συμβόλαιο ανικανοτήτων κλπ) είναι τί θα γίνει με τα χρήματά τους αν η ασφαλιστική εταιρία που επέλεξαν να ασφαλιστούν, κλείσει. Παρότι έχουν περάσει περισσότερα από 5 χρόνια μετά την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Solvency 2 και περισσότερα από 12 από το κλείσιμο των εταιριών που προκάλεσαν δικαίως μεγάλη αναστάτωση σε πολλούς ασφαλισμένους, η ανησυχία αυτή είναι ίσως η εντονότερη από τους προβληματισμούς των πελατών.
Μια ερώτηση που συνηθίζω να κάνω όταν μου τίθεται η απορία αυτή είναι αν υπάρχει η ίδια ανησυχία για τις τράπεζες. Οι τράπεζες είναι επίσης ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες διαχειρίζονται τα χρήματα των καταναλωτών και μάλιστα μέσω δανείων, με όση επισφάλεια έχει αυτό για πιθανή μη αποπληρωμή τους. Παρόλ’ αυτά, σχεδόν κανένας καταναλωτής δεν ανησυχεί μήπως κλείσει μια τράπεζα και χαθούν τα χρήματά του. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά φόβου στους καταναλωτές ανάμεσα στο πιθανό κλείσιμο μιας τράπεζας σε σχέση με αυτό μιας ασφαλιστικής εταιρίας.
Η απάντηση έχει να κάνει κατά τη γνώμη μου με τον βαθμό εξοικείωσης των καταναλωτών με τους 2 κλάδους. Επειδή είναι λίγοι όσοι γνωρίζουν πραγματικά δεδομένα για τα οικονομικά μεγέθη, αλλά και τον τρόπο λειτουργίας και εποπτείας των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιριών, η όποια σιγουριά ή ανησυχία προκύπτει από μια γενική αίσθηση στο μυαλό του καθενός, η οποία βασίζεται κυρίως στην εμπειρία. Επειδή κανένας πελάτης τράπεζας δεν έχει χάσει μέρος του κεφαλαίου του από τον τραπεζικό κλάδο (τουλάχιστον στην Ελλάδα, γιατί δεν ξέρω τί θα έλεγε κάποιος που είχε χρήματα στην Κύπρο το 2013), ενώ αντίθετα έχουν χαθεί χρήματα από τον ασφαλιστικό κλάδο λόγω κλεισίματος κάποιων εταιριών, έχει δημιουργηθεί η αίσθηση ότι ο ασφαλιστικός κλάδος είναι πιο επισφαλής. Είναι μια δικαιολογημένη αίσθηση για τον μέσο καταναλωτή, η οποία όμως δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα.
Τί ισχύει στην πράξη;
Στην πράξη τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Από το 2016 έχει εφαρμοστεί η ευρωπαϊκή οδηγία Solvency 2 (Φερεγγυότητα 2), στόχος της οποίας είναι κατ’ αρχήν η προστασία των καταναλωτών από κακή οικονομική διαχείριση από τις ασφαλιστικές εταιρίες. Η οδηγία στοχεύει σε 3 επίπεδα:
- Πυλώνας Ι: Ποσοτικές απαιτήσεις
- Πυλώνας ΙΙ: Ποιοτικές απαιτήσεις
- Πυλώνας ΙΙΙ: Δημοσιοποίηση Στοιχείων προς τις εποπτικές αρχές και τους καταναλωτές
Εν ολίγοις, με την οδηγία αυτή οι ασφαλιστικές εταιρίες υποχρεούνται να έχουν πολύ υψηλά επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας (Πυλώνας Ι), τρόπους λειτουργίας που εγγυώνται τη σωστή εκτίμηση και διαχείριση των κινδύνων (Πυλώνας ΙΙ), αλλά και συνεχή ενημέρωση προς κάθε ενδιαφερόμενο καταναλωτή ή εποπτική αρχή που θέλει, ανά πάσα στιγμή, να ενημερωθεί για την οικονομική κατάσταση και άλλα δεδομένα (οργανόγραμμα, εταιρικούς στόχους, ανάλυση προϊόντων κλπ) της κάθε εταιρίας (Πυλώνας ΙΙΙ).
Με αυτόν τον τρόπο, αν μια εταιρία δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις αυτές και κινδυνεύει να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πελατών, μπαίνει εγκαίρως σε διαδικασία συγχώνευσης, ώστε να μην κινδυνεύσουν τα δικαιώματα των ασφαλισμένων της.
Έτσι, με τον τρόπο λειτουργίας και ελέγχου που υπάρχει πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος να κλείσει μια ασφαλιστική εταιρία και να χάσουν λεφτά οι ασφαλισμένοι.
Συνεπώς, εν κατακλείδι, να συμφωνήσουμε ότι ο φόβος να κλείσει μια εταιρία είναι απολύτως δικαιολογημένος από την πλευρά των καταναλωτών, τον οποίο οφείλουμε να συμμεριζόμαστε οι επαγγελματίες του κλάδου και να φροντίζουμε, λέγοντας την αλήθεια, να καθησυχάζουμε τις όποιες ανησυχίες των πελατών μας. Η απόφαση να δημιουργήσει κάποιος μια επιπλέον σύνταξη ή να κάνει ένα ασφαλιστήριο υγείας, είναι μια απόφαση ζωής, η οποία απαιτεί την μακροχρόνια επένδυση χρημάτων σε έναν κλάδο σχετικά άγνωστο στον τρόπο λειτουργίας του για τους Έλληνες καταναλωτές και γι’ αυτό πρέπει να φροντίζουμε, όποιος μπαίνει σε αυτή την πολύ σημαντική διαδικασία για τη ζωή του, να το κάνει χωρίς κανέναν φόβο, αλλά αντιθέτως με χαρά και ενθουσιασμό, καθώς κάνει κάτι πολύ σημαντικό για τη ζωή του και την οικογένειά του.
